Nuôi Dúi - Mô Hình chăn nuôi gắn liền với bảo tồn đa dạng sinh học và phát triển kinh tế bền vững

Tại Bảo Lâm – huyện xa xôi và khó khăn nhất của tỉnh Cao Bằng, một mô hình chăn nuôi mới đã và đang đem lại hiệu quả kinh tế cao, có tác động tích cực đến việc bảo tồn đa dạng sinh học – đó là mô hình nuôi dúi. Được khởi xướng bởi hai vợ chồng anh Bàn Văn Dương và chị Nguyễn Thị Ngọc từ năm 2021, mô hình không chỉ là một bước đi đột phá trong chăn nuôi mà còn mở ra những cơ hội mới cho nền nông nghiệp đặc sản tại Bảo Lâm. Mô hình đã vinh dự đoạt giải Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật tỉnh Cao Bằng lần thứ 8 (2022 - 2023) và được nhân rộng tới nhiều địa phương. Tại cuộc thi Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tỉnh Cao Bằng lần thứ nhất, năm 2023 – 2024  dự án “Tận dụng nguồn thức ăn tự nhiên để phát triển mô hình nuôi dúi” đã đạt giải Dự án tiềm năng.

Chị Nguyễn Thị Ngọc đại diện nhóm tác giả nhận giải Dự án Tiềm năng

Mô hình nuôi Dúi: sáng tạo và đột phá

Điểm nổi bật của dự án này chính là tính sáng tạo trong việc phát triển mô hình nuôi dúi với quy mô lớn và áp dụng công nghệ hiện đại. Mặc dù việc nuôi dúi không phải là điều mới mẻ hoàn toàn, nhưng cách thức nuôi và quản lý đàn dúi tại Bảo Lâm lại có những điểm khác biệt rõ rệt so với phương pháp truyền thống.

Một trong những yếu tố quan trọng góp phần vào sự thành công của mô hình là chuồng trại được thiết kế tối ưu. Không chỉ đơn giản là những dãy chuồng nuôi thông thường, các chuồng được thiết kế sao cho phù hợp với môi trường sống tự nhiên của loài dúi, giúp chúng dễ dàng thích nghi và phát triển. Các thiết bị hỗ trợ chăn nuôi như máy móc đo lường sức khỏe, hệ thống theo dõi môi trường sống, và các công cụ tự động hóa đã giúp giảm thiểu chi phí và công sức lao động, đồng thời nâng cao hiệu quả công việc.

Điều đặc biệt trong mô hình này là sự sáng tạo trong việc ghép phối giống. Thay vì nuôi dưỡng ngẫu nhiên, anh Dương và chị Ngọc đã áp dụng những kỹ thuật tiên tiến trong ghép phối giống, giúp nâng cao tỷ lệ thụ thai, cải thiện chất lượng và số lượng con giống, từ đó tối ưu hóa sản lượng trong thời gian ngắn.

Với mô hình nuôi dúi, sản phẩm không chỉ đơn giản là thịt dúi mà còn là một đặc sản đắt giá. Thịt dúi, vốn được biết đến như một món ăn quý hiếm, không chỉ có hương vị thơm ngon, bổ dưỡng mà còn giàu dinh dưỡng. Món ăn này trở thành lựa chọn ưa chuộng của những thực khách sành ăn và thường xuyên xuất hiện trong các nhà hàng, quán ăn cao cấp.

Điều khiến sản phẩm này đặc biệt không chỉ nằm ở chất lượng mà còn ở giá trị kinh tế cao. Thịt dúi có giá bán cao gấp nhiều lần so với các loại thực phẩm khác, vì vậy đây là một thị trường đầy tiềm năng cho những người nuôi. Mô hình nuôi dúi của anh Dương không yêu cầu diện tích đất quá lớn, lại tận dụng nguồn thức ăn từ thiên nhiên, chủ yếu là tre, vầu, nứa – những loại cây dễ tìm kiếm và không tốn chi phí. Mặc dù giá trị kinh tế cao, nhưng chi phí chăm sóc lại tương đối thấp, giúp gia tăng lợi nhuận cho người nuôi.

Một yếu tố đáng chú ý khác là mô hình nuôi dúi này ít gặp phải vấn đề dịch bệnh, điều này tạo ra sự ổn định trong việc sản xuất và tiêu thụ. Thức ăn của dúi được cung cấp một lần duy nhất vào mỗi buổi chiều, quá trình chăm sóc không đòi hỏi quá nhiều công sức, giúp người nuôi tiết kiệm thời gian và chi phí.

Mô hình nuôi dúi của hai vợ chồng anh Ban Văn Dương và chị Nguyễn Thị Ngọc, huyện Bảo Lâm 

Dự án gắn liền với bảo tồn đa dạng sinh học

Một trong những điểm nhấn quan trọng của dự án là mối liên hệ giữa kinh tế và bảo tồn. Thực tế, việc nuôi dúi không chỉ là hoạt động mang lại lợi ích kinh tế cho người dân mà còn có tác dụng bảo vệ loài dúi khỏi nguy cơ tuyệt chủng. Bằng việc duy trì các khu vực nuôi dúi trong môi trường tự nhiên, dự án góp phần bảo vệ hệ sinh thái rừng và động vật hoang dã tại địa phương.

Dự án nuôi dúi này cũng tạo ra một hướng đi mới cho sự phát triển bền vững trong nông nghiệp, giúp nông dân không chỉ phát triển kinh tế mà còn đóng góp vào công cuộc bảo vệ thiên nhiên, bảo tồn đa dạng sinh học và góp phần làm giàu cho hệ sinh thái rừng tự nhiên.

Dự án nuôi dúi tại Bảo Lâm là minh chứng cho sức mạnh của sáng tạo trong việc kết hợp giữa bảo tồn và phát triển kinh tế. Với sản phẩm đặc sản có giá trị cao, mô hình nuôi dúi đã mang lại những thay đổi tích cực trong đời sống của người dân địa phương, đồng thời tạo ra một bước đột phá trong ngành nông nghiệp nông thôn. Đây là một mô hình kinh tế bền vững, góp phần bảo vệ môi trường, thúc đẩy sự phát triển của ngành chăn nuôi đặc sản, và mở ra một tương lai tươi sáng cho nền nông nghiệp của Bảo Lâm.

P.H